ప్రస్తుతం మేషస్వరాన్ని లిపిబద్ధం చేస్తున్న పద్ధతి - బాగోగులు
సూక్ష్మంగా పరిశీలిస్తే ఉచ్చారణ రీత్యా మేషస్వరం పుర్తిగా
యాకారం గానీ, ఆకారం గానీ, ఏకారం గానీ కాదు. దానికదే
విలక్షణం. కానీ మన వ్రాతలో దీన్ని ఈ మూడక్షరాలతోనూ ప్రతినిధించడం
కద్దు. అయితే యాకారంతో సూచిస్తే ఆంగ్లవిద్యావంతులకీ, తదభిమానులకీ ప్రత్యేకంగా చాలా ఎగతాళీ, కోపం కూడాను
! ఈ ఎగతాళిలో, కోపంలో ఒకటి-రెండు పొఱపాటు భావనలు దాగున్నాయి. ఒకటి – ‘ మేషస్వరం దేశి తెలుగుపదాల్లో నాస్తి’ అని భావించడం. రెండు – ఆంగ్లలిపే దాన్ని వ్యక్తీకరించగలదనీ, తెలుగులిపికి ఆ
సత్తా లేదనీ తలపోయడం. ఈ భావనల్లో పడి, అది
గల ఆంగ్లపదాల్ని తెలుగులిపిలో ‘బాంకు, బేంకు, బేలన్సు, కేన్వాసు’ అని వ్రాస్తున్నవారూ
లేకపోలేదు. తెలుగుపదాల్ని కూడా “వచ్చేడు,
చెప్పేడు” అన్నట్లు వ్రాయడం ఓ తరం క్రితం వఱకూ
జఱిగింది. ముఖ్యంగా కళింగదేశపు సాహిత్యంలో మనకీ వ్రాతపద్ధతి అడుగడుగునా
దర్శనమిస్తుంది.
అయితే అటువంటివారు ఇక్కడ ఒక విషయం గమనించాలి. లేఖనచిహ్నాలు
(లిపి) – అవి ఏ భాషకి చెందినప్పటికీ – ధ్వనికి సూచనామాత్రాలే (indicative) తప్ప ఖచ్చితాలు
(exact) కావు. అంటే మనం అక్షరాల్ని వ్రాసినట్లుగానే
పలుకుతున్నామనే భావన మన ఊహే తప్ప వాస్తవం కాదు. కారణం
- ఏ భాషాలిపి అయినా ఆ భాష యొక్క ఉచ్చారణస్వరూపాన్ని సంపూర్ణంగా ప్రదర్శించదు,
ప్రదర్శించజాలదు. ఈ పలకడాల్లో సగం పలకడాల్లాంటి
వైవిధ్యం కూడా చాలా ఉంటుంది. ఇతర భాషలతో పోల్చినప్పుడు మన తెలుగుభాషలో
లిపికీ, ఉచ్చారణకీ మధ్య కాస్త హెచ్చుస్థాయిలో పరస్పరానురోధం
(ఆనుకూల్యం) లేకపోలేదు. కానీ
ఆ అనురోధం అన్ని సందర్భాల్లోనూ కాదు. ప్రతిసారీ అలా ఉండనక్కఱలేదు
కూడా. Walk, talk లాంటి ఆంగ్లపదాల్లో [l] తూష్ణీం (silent) కావడాన్నీ, tough, laugh లాంటి పదాల యొక్క స్పెల్లింగులో లేని [f] ధ్వనినీ అంగీకరించే
ఆంగ్లాభిమానులు – తెలుగులిపిలో మేషస్వరానికి యాకారం ప్రాతినిధ్యం
వహించడమనే చిన్నవిషయాన్ని భరించలేకపోవడమే ఇక్కడి వైచిత్రి. ఏతావతా
చెప్పేచ్చేదేంటంటే – తెలుగులో Bank ని ‘బ్యాంకు’ అని వ్రాయడం -
ఖచ్చితంగా వ్రాసినట్లే పలకాలని కాదు. ఆంగ్ల ఆదాన
శబ్దాల్లో అలాంటి యాకారం ఎక్కడెక్కడైతే తటస్థిస్తుందో అక్కడల్లా మేషస్వరం పలుకుతుందనే
సూచన కోసమే. అంతే ! అందుచేత మేషస్వరం కోసం
ఆ గుణింతాన్ని ఉపయోగించడంలో ప్రాథమికంగా దోషమేమీ లేదు.
ఆంగ్లంలో మేషస్వరం
ఇహపోతే, “మేషస్వరాన్ని ఆంగ్లలిపి వ్యక్తీకరించగలదా
? లేదా ?” అనే విచికిత్స. ఇందులో వాస్తవమేంటంటే, తెలుగులో లాగా ఆంగ్లలిపిలో ఏ అక్షరమూ
ఏ ఒక్క ధ్వనికీ అంకితం కాదు. ఆ భాషావర్ణాల ధ్వనిస్వభావం
(sound property) పదం పదానికీ చంచలం. ఒక్క
[a] అనే అక్షరాన్నే అనేక ధ్వనుల కోసం ఉపయోగించడం కద్దు. దానికి తోడు, మేషస్వరం కోసమని చెప్పి ఆంగ్లలిపిలో ప్రత్యేకంగా
అక్షరమేదీ లేదు. కానీ అంతర్జాతీయ ధ్వానిక వర్ణమాల
(International phonetic alphabet or IPA) లో దీన్ని సూచించేందుకు æ
అనే
చిహ్నాన్ని వాడతారు. దీన్ని Near-open
front unrounded vowel (ఉపవివృత అగ్ర అవర్తులాచ్చు) అని పిలుస్తారు. అయితే ఈ చిహ్నాన్ని ash అనే పేరుతో ఆంగ్లేయులు సైతం బహు శతాబ్దులుగా వాడుతున్నప్పటికీ దీనికి శ్కాండినేవియన్ వర్ణమాలల్లోనే తప్ప ఆంగ్ల వర్ణమాలలో గానీ, దాన్ని నేర్పే పాఠశాలల్లో గానీ శిష్టహోదా (formal status) లేదు. కారణం - వారు దీన్ని ఓ ప్రత్యేక వర్ణంగా కాక రెండచ్చులు (a, e) కలిస్తే ఏర్పడే సంయుక్తాచ్చు (diphthong) గా చూడడమే. ఫ్రెంచిలాంటి భాషల వర్ణమాలల్లో ఈ చిహ్నం లేకపోలేదు. కానీ పలుకుబడి తీరు పూర్తిగా వేఱు. వారు దీన్ని [ai లేదా ఐ]
అని ఉచ్చరిస్తారు.
ఇతర భారతీయ భాషల్లో మేషస్వరం
తెలుగు, కన్నడ భాషల్లో తప్ప ఇతర భారతీయ భాషల్లో
మేషస్వరోచ్చారణ ఉన్నట్లుగా నా దృష్టికి రాలేదు. కన్నడ భాషలో కూడా మన తెలుగులాగానే ఉచ్చారణ
మాత్రమే ఉన్నది. దానికో ప్రత్యేక అక్షరం లేదు. ఉదాహరణకి- ఏకె (ఎందుకు) అని వ్రాస్తారు
గానీ వ్యవహారంలో మటుకూ ‘యాకె’ అని పలుకుతారు. వాడుక కన్నడంలో ఘటిల్లే సంధిరూపాల్లో
కూడా ఈ స్వరం వినవస్తుంది. ఉదాహరణకి :- బందవరు యారు (వచ్చినవారు ఎవఱు) ? దీన్ని గబగబా
కలిపి మాట్లాడేటప్పుడు ‘బందవర్యారు ?’ అనడం జఱుగుతుంది. ఇక్కడ ‘ర్యా’ అనే అక్షరంలో కనిపిస్తున్న
యకారాన్ని యకారంగా పలక్కూడదు.
మేషస్వరాన్ని తెలుగులో ఎలా
వ్రాస్తే
బావుంటుంది
?
జీవిస్తున్న భాష యొక్క వాస్తవిక స్వరూపాన్ని
ప్రదర్శించలేకపోవడం లిపిలోని లోపమేనని ఒప్పుకోక తప్పదు. ఈ లోపాన్ని పూరించాలని కొందఱు
పూర్వతరాలవారు కూడా తమ ప్రయత్నం తాము చేశారు. ఉదాహరణకి, మహాకవి గుఱజాడ అప్పారావు పంతులుగారు మేషస్వరం పలికే అక్షరాల పైన ఒక అపాస్ట్రఫీ గుర్తుని ఉంచడం ద్వారా
దాన్ని సూచించారు. ఉదాహరణకి :- నేల. ఇది ఉచ్చారణలో న్యాల. దీన్ని వ్రాయడానికి పంతులుగారు
నా’ల అని ప్రయోగించారు. అయితే అందులోని ధ్వనిపరమైన ఔచితిని తదనంతర రచయితలు గుర్తెఱిగి
అనుసరించారు కారు. పంతులుగారి ఉద్దేశం మంచిదే అయినా అపాస్ట్రఫీని అలా అక్షరాల పైన ఉంచే
సందర్భం వేఱు. సాధారణంగా మాయమైన ధ్వనుల్ని సూచించడం కోసం వాటి స్థానంలో అపాస్ట్రఫీని
పెట్టడం రివాజు. ఉదాహరణకి, it is nice అనే వాక్యంలో is ని s గా కుదించి, దాని పక్కన మాయమైన i ని అపాస్ట్రఫీతో సూచిస్తూ it's nice అని వ్రాస్తారు. కానీ అలా మాయం కాకుండా ఉచ్చారణలో నిక్షేపంలానే ఉన్న మేషస్వరాన్ని సూచించడానికి అది సరైన మార్గమని తోచదు. పైపెచ్చు,
మేషస్వరం స్వయంగా తానొక ధ్వని కాగా దాన్ని అపాస్ట్రఫీలాంటి విరామచిహ్నాల (punctuation marks) తో సూచించడం దాని స్థాయిని తగ్గించడమే
అవుతుంది.
ఇటీవలి కాలంలో ప్రముఖ బ్లాగరు గీతాచార్యగారు తమ బ్లాగులో మేషస్వరాన్ని
సూచించడం కోసం అకారదీర్ఘం పక్కన తెలుగంకె 2 వ్రాయడం మొదలుపెట్టారు, బహుశా దాన్ని అక్షరం
పైన పెట్టడానికి కలనయంత్రాల్లోనూ, అంతర్జాలంలోనూ అవకాశం లేక ! అంటే మేషస్వరం రెండో
‘ఆ’ కారం అని వారి ఉద్దేశం కావచ్చు.
ఇది చకార, జకారాల మీద రెండంకె వేసి తాలవ్య చ-జల్ని సూచించిన బ్రౌన్ దొరగారి పద్ధతిని
జ్ఞప్తికి తెస్తోంది. ఈ పద్ధతి కూడా బాగానే ఉంది.
నేను సైతం
మేషస్వరానికి
ఓ ప్రత్యేక లిపిచిహ్నం ఉంటే బావుంటుందని భావించి 2006-07 ప్రాంతంలో నేనీ క్రింది విధంగా
రూపొందించాను.
(సశేషం)
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి